เรื่อง รูปแบบศูนย์การเรียนรู้ชุมชนเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม
ของวิทยาลัยอาชีวศึกษาเชียงราย : กรณีศึกษา ชุมชนบ้านห้วยมะเกลี้ยง
อำเภอเวียงป่าเป้า จังหวัดเชียงราย
[Download เอกสารคลิ๊กที่นี่...]
 

ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา       

       ในปี พ.ศ. 2559 วิทยาลัยอาชีวศึกษาเชียงราย ได้รับการประสานงานจากนายอำเภอเวียงป่าเป้า จังหวัดเชียงราย  ขอสนับสนุนอบรมด้านองค์ความรู้ในการบริหารจัดการโฮมสเตย์ ของชุมชนบ้านห้วยมะเกลี้ยง ตำบลป่างิ้ว อำเภอเวียงป่าเป้า จังหวัดเชียงราย เพื่อสร้างความรู้ ความเข้าใจ  ในการบริหารจัดการโฮมสเตย์ให้กับชุมชน  วิทยาลัยอาชีวศึกษาเชียงรายจึงได้ดำเนินการสำรวจและเก็บข้อมูลเชิงสถิติในพื้นที่ชุมชนบ้านห้วยมะเกลี้ยง  เกี่ยวกับการจัดการด้านโฮมสเตย์  พบว่า  สภาพปัจจุบันชุมชนห้วยมะเกลี้ยงได้มีการจัดตั้งกลุ่มโฮมสเตย์เพื่อให้บริการนักท่องเที่ยว  และมีสมาชิกในชุนชนเข้าร่วมจัดตั้งโฮมสเตย์ให้บริการนักท่องเที่ยว  จำนวน  8  หลังคาเรือน  ผู้ใช้บริการในปี พ.ศ. 2559  จนถึงปัจจุบัน  ไม่ได้มีการพัฒนาด้านโฮมสเตย์  ไม่มีความรู้ในด้านบริหารจัดการให้บริการแก่นักท่องเที่ยวชุมชนห้วยมะเกลี้ยง  จึงมีความประสงค์ที่จะพัฒนาปรับปรุงโฮมสเตย์  เพื่อให้ได้มาตรฐานตลอดจนการเรียนรู้ในการบริหารจัดการโฮมสเตย์  เพื่อรองรับการประเมินในการขอรับใบอนุญาตเป็นหมู่บ้านโฮมสเตย์บ้านห้วยมะเกลี้ยง  ซึ่งสอดคล้องกับแนวทางการจัดการศึกษาของวิทยาลัยอาชีวศึกษาเชียงราย อันมีหน้าที่หลักในการจัดการศึกษา และฝึกอบรมวิชาชีพให้แก่ประชาชนและผู้ที่สนใจ  เพื่อผลิตและพัฒนากำลังคนทั้งในระดับกึ่งฝีมือ ระดับฝีมือ  ระดับเทคนิค  และระดับเทคโนโลยี  โดยจัดการศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.) และระดับปริญญาตรี  ประกอบด้วย ประเภทวิชาพณิชยกรรม/คณะบริหารธุรกิจ ประเภทวิชาคหกรรม ประเภทวิชาศิลปกรรม ประเภทวิชาอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวและโรงแรม และประเภทวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร  ดังนั้น  วิทยาลัยอาชีวศึกษาเชียงรายจึงจัดอบรมให้ความรู้  1)  ด้านการโรงแรม  2)  ด้านการท่องเที่ยว  3)  ด้านอาหารและโภชนาการ  และ 4)  ด้าน  การบัญชีให้กับชุมชน  

        จากสภาพปัจจุบันของการจัดการเรียนการสอนวิชาชีพของวิทยาลัยอาชีวศึกษาเชียงราย พบว่า การจัดการเรียนการสอนในสาขาวิชาชีพต่างๆ นักเรียน นักศึกษา ยังขาดการเรียนรู้ในสถานการณ์ของการประกอบอาชีพจริง รวมทั้งการบูรณาการวิชาชีพในสาขาวิชาที่จัดการเรียนการสอนในห้องเรียนไปปรับใช้กับสถานการณ์จริง เพื่อให้มีความรู้ ทักษะ และความสามารถที่กว้างไกลยิ่งขึ้น ประกอบกับในปีงบประมาณ 2559 วิทยาลัยอาชีวศึกษาเชียงรายได้รับมอบหมายจากสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา ให้เป็นสถานศึกษานำร่องในด้านการจัดการศึกษาตามนโยบายส่งเสริมอาชีวศึกษาให้มีความเป็นเลิศเฉพาะทางของสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา ในกลุ่มสาขาวิชาการท่องเที่ยว  และสาขาวิชาการโรงแรม

        จากข้อมูลและประเด็นปัญหาดังกล่าวข้างต้น  ผู้วิจัยในฐานะที่เป็นผู้บริหารสถานศึกษาที่มีหน้าที่หลักในการส่งเสริม  และสนับสนุนการจัดการศึกษาด้านวิชาชีพและให้บริการแก่ชุมชน ซึ่งถือเป็นภารกิจหลักที่ต้องนำครูผู้สอน  และนักเรียน นักศึกษา ร่วมกันขับเคลื่อนสถานศึกษาให้เป็นสถานศึกษาแห่งการเรียนรู้  ผู้วิจัยจึงมีความสนใจที่จะพัฒนารูปแบบศูนย์การเรียนรู้ชุมชน เชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ชุมชนบ้านห้วยมะเกลี้ยง ตำบลป่างิ้ว อำเภอเวียงป่าเป้า จังหวัดเชียงราย ร่วมกับวิทยาลัยอาชีวศึกษาเชียงรายขึ้น เพื่อพัฒนาผู้เรียนสาขาการท่องเที่ยว สาขาการโรงแรม สาขาอาหารและโภชนาการ และสาขาการบัญชี ให้มีความรู้ ทักษะและทัศนคติที่เหมาะสมในการปฏิบัติงาน และสามารถนำความรู้ที่ได้จากตำราเรียนมาใช้ในการฝึก ภาคปฏิบัติจริง  ในสถานการณ์จริงจากศูนย์การเรียนรู้ชุมชนที่พัฒนาขึ้น และพัฒนาผู้ประกอบการหรือชุมชนโฮมสเตย์ของชุมชนบ้านห้วยมะเกลี้ยงให้มีความรู้ ความเข้าใจในการจัดการธุรกิจโฮมสเตย์ตามรูปแบบศูนย์การเรียนรู้เชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ของชุมชนและวิทยาลัยอาชีวศึกษาเชียงราย โดยใช้หลักการเรียนรู้แบบร่วมมือ (Cooperative Learning) แบ่งปันผลงาน (Show and Share) ประกอบด้วย 4 กิจกรรมหลัก ที่เป็นหัวใจสำคัญของการบริการธุรกิจโฮมสเตย์ ประกอบด้วย 1) รูปแบบกิจกรรมมัคคุเทศก์ การท่องเที่ยวเชิงนิเวศน์  2) การบริการที่พักแบบโฮมสเตย์ 3) การแปรรูปและประกอบอาหาร 4) การทำบัญชีเบื้องต้น  รูปแบบศูนย์การเรียนรู้ชุมชน เชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม จะสามารถนำพา โฮมสเตย์ชุมชนบ้านห้วยมะเกลี้ยง ตำบลป่างิ้ว อำเภอเวียงป่าเป้า จังหวัดเชียงราย เข้าสู่มาตรฐานหมู่บ้านโฮมสเตย์ ตามหลักการของการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยต่อไป

กิจกรรมขึ้นพระธาตุดุสิตาผาโง้ม ชุมชนบ้านห้วยมะเกลี้ยง				กิจกรรมให้ความรู้การจัดการโฮมสเตย์เบื้องต้น โดยคณะครูและนักศึกษาปริญญาตรี สาขาการท่องเที่ยว
กิจกรรมการสาธิตวิธีการจัดห้องพักโฮมสเตย์				กิจกรรมการประกอบอาหารป่าโดยวัสดุธรรมชาติ
กิจกรรมเดินป่า ณ ดอยผาง้ม				กิจกรรมเดินป่า ตามเส้นทางศึกษาธรรมชาติบ้านห้วยมะเกลี้ยง